ساختمان مسکونی مهر

دفتر طرح و معماری پرگار (بهزاد حیدری، شیرین صمدیان)

راه‌یافته به مرحله نیمه‌نهایی نخستین دوره جایزه شایستگی معمار ایرانی (۱۳۹۷)

موقعیت: تهران، ایران
تاریخ: ۱۳۹۲
مساحت: ۲۸۸۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: یوسف کاظمی
همکار طراحی: مریم غلامی
سازه: جلال‌الدین سجادیان
تاسیسات مکانیکی: آرش مجابی
تاسیسات الکتریکی: مهدی قندیل‌زاده
اجرا: محمدرضا کاظمی
عکس: مهرداد عمرانی، حسین فراهانی

کمتر کسی است که هنگام ورود به خانه‌های قدیمی ایرانی، تحت تاثیر هنر معماران این بناها قرار نگیرد. امروزه، به دلیل تغییرات فراوانی که در سبک زندگی انسان‌ها به وجود آمده است، شاهد از دست‌رفتن بسیاری از کیفیت‌هایی هستیم که در زندگی دیروز جریان داشته است. احیاء این کیفیت‌ها می‌تواند در ارتقای کیفیت زندگی انسان‌ها نقش مهمی داشته باشد. امروزه، ما در شهرها و خانه‌های خاکستری زندگی می‌کنیم، ولی هنگامی که وارد خانه‌های قدیمی می‌شویم، تحت تاثیر بازی چشم‌نواز نور و رنگ قرار می‌گیریم که از پشت پنجره‌های ارسی، داخل فضا می‌شود. هنگامی که این پنجره‌ها باز می‌شوند و از پسِ آنها، درختان دیده می‌شوند، روح تازه‌ای در فضا ایجاد می‌شود. این روح فضا، همان چیزی است که در فضاهای آپارتمانی امروزی به ندرت یافت می‌شود. در طراحی این ساختمان، به دنبال آن بوده‌ایم تا گوشه‌ای از این کیفیت‌های فراموش‌شده را به یاد آوریم. در این راستا، پلان‌های طبقات به گونه‌ای طراحی شد که فضاهای اصلی زندگی از نور و منظر مناسب برخوردار باشند و با این اصل طراحی، روابط فضایی شکل گرفت.

برای ارتقای کیفیت فضای داخلی، سه لایه اصلی در طراحی نمای ساختمان در نظر گرفته شده است: لایه اول که لایه اصلی نماست و از مصالح آجر، فلز و شیشه تشکیل می‌شود و در اصل، جداکننده فضای داخل و خارج است، لایه دوم که بر روی لایه اصلی قرار می‌گیرد، پنجره‌های ارسی هستند که رنگ را در فضای داخلی وارد می‌کنند و لایه سوم، محل قرارگیری گلدان‌هاست که سبب ارتباط با فضای سبز می‌شود.

پنجره‌های ارسی در گذشته، از طرح‌ها و رنگ‌های زیادی تشکیل می‌شدند و تعدد این طرح‌ها، نشانگر هنر استادکاران ایرانی است. در این ساختمان، برای انتخاب نقش ارسی، از گلیم الهام گرفته شده است. ترکیب رنگ‌ها به صورت افقی و استفاده از اشکال و موتیف‌هایی که در گلیم ایرانی مورد استفاده قرار می‌گرفته، سبب شده است تا لایه پنجره‌های ارسی، هنگامی که در کنار هم قرار می‌گیرند، مانند یک گلیم بزرگ بر نما آویخته شوند. به دلیل قرارگرفتن این پنجره‌ها در نمای جنوبی، تاثیر آنها در فضای داخلی بسیار چشمگیر است و نوری که از این پنجره‌ها عبور می‌کند، رنگ را به داخل فضا هدایت می‌کند. برای ایجاد انعطاف‌پذیری در نما، این پنجره‌های ارسی بر سیستم متحرک قرار گرفتند تا ساکنین امکان انتخاب بین منظر و نور و رنگ را در هر حالتی داشته باشند؛ هنگامی که پنجره‌ها کنار می‌روند، فضای سبز از پشت آنها نمایان می‌شود و کیفیتی تازه به فضا می‌بخشد.

ساختمان مسکونی مهر در یک زمین شمالی به مساحت ۵۷۰ مترمربع قرار گرفته و زیربنای آن ۲۸۸۰ مترمربع است که در ۷ طبقه، شامل یک زیرزمین، یک لابی و ۶ طبقه مسکونی، طراحی شده است. در هر طبقه مسکونی، دو واحد با متراژ ۱۳۵ و ۱۸۵ مترمربع قرار دارد و در طبقه همکف، لابی و انباری‌ها، و در طبقه زیرزمین، پارکینگ و سرایداری پیش‌بینی شده است. به دلیل شیب زیاد زمین، طبقه پارکینگ هم‌سطح خیابان در نظر گرفته شده است و به همین دلیل، از نورگیری مناسبی برخوردار است. نورگیری ساختمان نیز توسط جبهه جنوبی و دو پاسیوی شرقی و شمالی تامین می‌شود.

Mehr Residential Building

Pargar Architecture & Design Studio (Behzad Heidari, Shirin Samadian)

Semi-Finalist of Iranian Architect Merit Award 2018

Location: Tehran, Iran
Date: 2013
Area: 2,880 sqm
Status: Completed
Client: Yousef Kazemi
Design Associate: Maryam Gholami
Structure: Jalaledin Sajadian
Mechanical Consultant: Arash Mojabi
Electrical Consultant: Mehdi Ghandilzadeh
Construction: Mohammadreza Kazemi
Photo: Mehrdad Emrani, Hossein Farahani

We are living in a gray world in modern cities, forgetting that we are part of a colorful nature. While visiting a traditional house in Iran, you will be affected by a piece of art; the smart composition of light, shadow and colors which make the sense of place. Although changes in lifestyle has made our living spaces different form the past, but we can borrow some of these forgotten qualities which can affect our living spaces such as our city images. Mehr Residential project is designed to remind some of these qualities to become a building with Iranian character.

Light and color enters the living spaces through a 3 layered window system while the major living areas arrange along the south façade. The first layer is the normal window that divides inside and outside. The second layer is Orosi window which is a traditional window system in Iran with different colors and shapes. This kind of window is flexible and gives you the choice whether to have the color and shadow while closed or light and view when it is open. Flower Boxes in front of Orosies make the third layer of façade to bring freshness of nature inside the apartment.

In the past, Orosi windows had different types and shapes which are so similar to Iranian art in carpets. In this building, we decided to use the patterns and colors in Iranian kilim to design the Orosi. As the result, when you see the building façade, it’s just like a large kilim hanging over it. kilim motifs complete the idea of kilim Orosi and Iranian character of building. What happens at night is totally different; the colorful Orosies glow at night and affect the street view.

Mehr Residential Building has 8 stories which include a basement with parkings and service area, ground floor in which lobby and stores are placed and 6 residential floors, each with 2 flats different in size.