ویلای شماره دو

دفتر معماری شار (احمد قدسی‌منش)

راه‌یافته به مرحله نیمه‌نهایی دومین دوره جایزه شایستگی معمار ایرانی (۱۳۹۸)

موقعیت: شهر جدید صدرا، شیراز، ایران
تاریخ: ۱۳۹۵
مساحت: ۱۷۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: بهاء‌الدین طالب‌نیا
تیم طراحی: مریم ناظم‌البکا، محمد قدرت
طراح سه‌بعدی: پریسا پناهی
سازه: علی رادمان
عکس: پرهام تقی‌اف

یکی از پروژه‌هایی که در سال ۱۳۹۳، به دفتر ما پیشنهاد شد، طراحی ویلایی در مجموعه باغ‌شهرهای واقع در شهرک صدرا، در نزدیکی شیراز بود که در انتها، اجرای آن نیز به عهده ما گذاشته شد. کارفرمای پروژه، مالک دو قطعه زمین ۱۰۰۰ متری در مجاورت یکدیگر بود و قصد ساخت ویلایی کوچک برای استراحت و تعطیلات آخرهفته، البته با بودجه‌ای نسبتا محدود داشت.

با بازدید از سایت، نقاط قوت و ضعف متعدد سایت پروژه، توجه ما را به خود جلب کرد. قرارگیری بر روی دامنه کوه و اشراف به دشت بسیار وسیعی از خانه‌های ویلایی و باغات آن محدوده، از مهم‌ترین مشخصه‌های زمین موردنظر بود. شیب زیاد زمین در هر دو جهت طولی و عرضی نیز از موارد قابل فکر پروژه به شمار می‌آمد. از طرف دیگر، دید بسیار قابل توجهی از کوه به زمین ویلا وجود داشت که می‌بایست در روند طراحی، راه چاره‌ای برای آن اندیشیده می‌شد.

علی‌رغم ضابطه کل منطقه مبنی بر ساخت ویلا در دو طبقه، به دلیل اینکه ارتفاع زیاد ساختمان، دید افراد استفاده‌کننده از کوه را تحت تاثیر قرار می‌داد، با رایزنی‌های متعدد با شهرداری صدرا و با تکیه بر شیب عرضی زیاد زمین، به جای طراحی ویلا در دو طبقه، دو حجم جداگانه، یکی برای فضاهای خصوصی و دیگری برای فضای عمومی، در یک طبقه طراحی شد. همچنین، با بررسی نقاطی از کوه که قابلیت استفاده عمومی را داشتند و در نتیجه، افراد اشراف خوبی به ویلا و محوطه آن پیدا می‌کردند، احجام در منطقه‌ای جانمایی شدند که فضاهای بیرونی قابل استفاده (محوطه‌های نشستن عصرگاهی، استخر و …) کمترین دید را از بیرون مجموعه به خود ببینند و در نهایت، این دو حجم با توجه به توپوگرافی سایت، برروی زمین قرار داده شدند.

پس از تثبیت جانمایی احجام اصلی و شکل‌گیری تقریبی پلان اولیه، دیدهای ساختمان رو به بیرون مورد بررسی قرار گرفت. در راستای دست‌یابی به یک دید کامل رو به دشت و باغات ویلایی، با چرخش چنددرجه‌ای حجم عمومی و در نتیجه، افزایش حدودا دو برابری زاویه دید، تقریبا تمامی دشت روبرو در چشم‌انداز ساختمان قرار گرفت. همچنین، با توجه به منظره بسیار زیبای کوه، از فضاهای پشت ساختمان نیز پنجره‌هایی به سمت کوه گشوده شد. در تمامی مراحل طراحی، استفاده از پنجره‌های بزرگ در کلیه فضاها، برای استفاده هرچه بیشتر از نور طبیعی و مناظر اطراف، در دستور کار اصلی طراحی بود.

با توجه به نحوه طراحی نما و فضاهای بیرونی که همگی تا حد امکان، ساده و بدون عناصر اضافه طراحی شده بودند، سعی بر آن شد تا طراحی داخلی نیز همان شیوه را در پیش گرفته و در نهایت سادگی و با کمترین پیچیدگی انجام گیرد و اولویت اصلی بر دید از کلیه فضاهای داخلی به مناظر و فضاهای بیرونی، کوهی که در پشت قرار داشت و یا دشتی که روبرو بود، قرار گرفت. جنس بیشتر بدنه‌ها نیز با رنگ‌های روشن پوشانده شد و بدنه میز ناهارخوری و شومینه آجر شد که در هماهنگی با رنگ کف، فضایی گرم و دل‌نشین را به وجود آورد.

در محوطه‌سازی نیز، همانند جانمایی احجام، با توجه بسیار زیاد به خطوط توپوگرافی سایت و شیب زمین، طراحی به صورتی انجام شد که کمترین میزان خاک‌برداری و خاک‌ریزی و آسیب به بستر طبیعی سایت انجام گیرد. همچنین، در نماسازی کل محوطه، از دورریز سنگ‌هایی که برای فعالیت‌های عمرانی شهرداری در آن محدوده، در اطراف پروژه رها شده بود، استفاده شد که چون سنگ‌ها از همان منطقه بود، هم کمک بسیار زیادی در به وجود آمدن بستری طبیعی برای ساختمان کرد و هم از نظر اقتصادی، کمک شایانی به پروژه شد.

Villa No. 2

Shaar Office (Ahmad Ghodsimanesh)

Semi-Finalist of Iranian Architect Merit Award 2019

Location: Sadra, Shiraz, Iran
Date: 2016
Area: 170 sqm
Status: Completed
Client: Bahaeddin Talebnia
Design Team: Mohammad Ghodrat, Maryam Nazemolboka
3D Modeling: Parisa Panahi
Structure: Ali Radman
Photo: Parham Taghioff

The villa is located in garden city of Sadra (near Shiraz). The client had two adjacent 1000 sqm lands and wanted to construct a small villa by limited budget, for his leisure time at weekends.

After sightseeing, strengths and weaknesses of the region drew our attention. Locating on the hillside and having an overview of villas and gardens are the main features of the site. In contrast, the steep slope in both longitudinal and transect directions was controversial issue which should have been considered. Also, to hinder the sightseeing from adjacent mountain, a solution should have been taken to account.

Despite urban legislation to construct two stories villa (since building’s height directly connected to the climbers sightseeing), after a long negotiation with Sadra municipality, we decided to design the villa in two separated masses for private and public zone in a same floor, to solve transverse slope of the region’s topography. Furthermore, assessment of mountainous public spaces, resulted in locating the masses in a way that outdoor spaces have the least view to the public spaces of the mountain. Finally, those two masses were located on the floor, based on the topography slope.

After stabilizing of the main volumes and approximated preliminary plan formation, the exterior faces of the building were assessed. To get widest view of plain in one shot, the public part of the building rotated to some extent. Also, due to the spectacular view to the mountain, several windows located at the back side of the building. The inseparable part of the designing during the whole designing procedure was to use large windows to provide the building with the most of daylight, during the day time and having a wide view to the plain.

In landscaping, designing has been conducted based on the minimum amount of excavation and embankment. Also, minimum damage to the natural features of landscape has been considered by following topographical lines. Moreover, using abandoned stones from constructional activities of municipality in constructing the façade of the villa, helped to create organic nature and make it more economical. The white of the villa allows it to stick out as a man-made object on the landscape, during the changing colours of the season.