ساختمان پلاسکوی نو

موسی عزیزی

موقعیت: تهران، ایران
تاریخ: ۱۳۹۷
مساحت: ۲۱۰۰۰ مترمربع
وضعیت: طرح پیشنهادی مسابقه / رتبه سوم
کارفرما: بنیاد مستضعفان
تیم پروژه: سعید فهیم‌پور، ساناز گودرزی، پریسا قربانی، زهرا حیاتی

در سال ۱۳۴۱، پلاسکو با الگویی غربی در بافت تهران سربرآورد، الگویی مدرن که با بازارهای ایرانی قبل از خود بیگانه بود؛ می‌توان این بنا را به عنوان سرآغازی بر رویش سایر مجتمع‌های تجاری با الگوی مدرن، تا به امروز دانست. در سال ۱۳۹۷، پلاسکوی جدید می‌خواهد مجددا ساخته شود؛ آیا الگوی غلطی را که خود آغازگرش بوده است، ادامه خواهد داد یا پلاسکوی جدید دوباره سرآغازی دیگر را برای آیندگان پیشنهاد خواهد داد؟ طرح حاضر، پیشنهاد الگویی معاصر از بازار ایرانی در قامت یک بنای عمودی خواهد بود.

امروزه هنگامی که به فضاهای تجاری اشاره می‌شود، عمدتا جنبه اقتصادی آنها مطرح می‌شود، در حالی که در گذشته، نقش اجتماعی و شهری بازارها که فضای دادوستد آن روزگاران محسوب می‌شدند، بسیار بیشتر از امروز اهمیت داشت و چون اخبار و اطلاعات غالبا به صورت شفاهی انتقال می‌یافت، بازار مرکز انتشار اخبار و اطلاعات بود، در حالی که امروز تنها به عنوان یک مرکز دادوستد مورد توجه قرار دارد. در واقع، می‌توان گفت که امتداد بازار فضایی یگانه در شهر به شمار می‌رفت که اکثر فعالیت‌ها و فضاهای عمومی و شهری به طور مستقیم و یا غیرمستقیم با آن مرتبط بود. لذا کارکرد اجتماعی بازار در شهر بسیار بااهمیت تلقی می‌شده و بازار نقشی فراتر از محلی صرف برای تجارت داشته است.

محورهای حرکتی بازارهای ایرانی به عنوان اتصال‌دهنده نقاط عمده عمل می‌کردند که مردم در حین گذر از این محورها، مایحتاج معیشتی خود را نیز تهیه می‌کردند. در واقع، بازار به عنوان بخشی از فضاهای عمومی شهری عمل می‌کرده، به گونه‌ای که محور حرکتی بازار یک پیاده‌راه عمومی شهری تلقی می‌شده است. بر این اساس، سازمان‌دهی فضاهای این طرح در راستای یک محور حرکتی در امتداد بنا ایجاد شد، محوری حرکتی که در امتداد پیاده‌راه شهری به درون بنا نفوذ پیدا می‌کند و خود نیز تبدیل به بخشی از فضاهای عمومی شهری می‌شود و در گام بعد، با قرارگیری چند لکه عمده شهری در طول این راستا، این محور حرکتی پویاتر می‌شود. بنابراین فضاهای حرکتی بازار پلاسکو بخشی از شهر و بدون مرزگذاری با شهر خواهند بود.

New Plasco Building

Mousa Azizi

Location: Tehran, Iran
Date: 2018
Area: 21,000 sqm
Status: Competition Proposal / 3rd Place
Client:Mostazafan Foundation
Project Team: Saeid Fahimpour, Sanaz Goodarzi, Parisa Ghorbani, Zahra Hayati