ساختمان ۵۵ساله

استودیو معماری باراد (بهرام بادین‌راد)

موقعیت: تهران، ایران
تاریخ: ۱۴۰۰
مساحت: ۶۸۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: آقای زینالی
همکاران طراحی: ترمه خلدی، پریسا هاشمیان، فرزانه حسنی، پرنا تسبیحی، مجید رنجبر
اجرا: علی‌ فیضی راد
نورپردازی: شرکت نورانه، شرکت موتیف
عکس: محمدحسین حمزه‌لویی

در بازدید اولیه از پروژه، با ساختمانی حدودا ۵۵ساله در خیابان تخت‌طاووس (مطهری) مواجه شدیم که طبقه همکف آن تجاری‌ متروکه بود و دو طبقه فوقانی‌اش کاربری اداری داشت. درخواست کارفرما برای تبدیل کاربری تجاری همکف به نمایشگاه ماشین باعث شد این طبقه از اهمیت ویژه‌ای برای ما برخوردار شود، چرا که مفهوم نمایشگاه این اجازه را به ما می‌داد که علاوه‌ بر به‌ نمایش گذاشتن ماشین، بتوانیم کانسپت و ایده مدنظرمان را هم به‌ نمایش بگذاریم، و علاوه‌ بر آن، ارتباطی بین درون طبقه همکف تجاری و نما ایجاد کنیم که بنایی یکپارچه و پیوسته به ما بدهد.

ورود ماشین به داخل نمایشگاه، از جمله چالش‌هایی بود که زمان طراحی با آن مواجه شدیم، چرا که درب نمایشگاه به دلیل ضوابط شهرداری، امکان بازشدن به سمت خیابان را نداشت، و از طرفی، به منظور استفاده حداکثری از فضای داخلی، نمی‌توانست به سمت داخل نیز باز شود. در نتیجه، با اجرای دیتیل درب تاشو به سمت بالا، این مسئله را حل کردیم.

برای ما، مهم‌تر از ماشین، مفهوم ذاتی آن بود که حرکت و سرعت را تداعی می‌کند. در نتیجه، تلاش کردیم فضایی را خلق کنیم که به همراه ماشین‌ها، احساس حرکت و سرعت نیز به‌ نمایش گذاشته شود. دانستن این نکته که ذرات دارای سرعت بالا خطی دیده می‌شوند، کافی بود تا متوجه شویم که برای خلق ایده مورد نظرمان، باید از خطوط کشیده در طراحی بهره ببریم. از این‌رو، در پلان، با آزادگذاشتن بیشترین طول بنا در کلیه طبقات، آزادکردن طولانی‌ترین تیغه‌ها و طراحی فضاهایی کشیده و طولی که مفهوم خط را تداعی کنند؛ و در جزئیات داخلی نیز با ایجاد بندهای متنوع در سنگ دیواره‌ها و تعبیه نورهای خطی در دل آن‌ها، و همچنین با استفاده از لوورهای سقفی و نورهای خطی میان‌ آن‌ها که علاوه‌ بر کاورکردن تاسیسات، امتدادشان بدنه نمای اصلی را تشکیل می‌دهند و حتی تراس‌هایی نیمه‌محصور را در طبقات فوقانی خلق می‌کنند، خطوط کشیده را وارد طرح کردیم. حال، این خطوط به‌قدری سیال و قدرتمند شده بودند که می‌توانستند مفهوم امتداد و کشیدگی را با خود از داخل بنا به نمای اصلی (جنوبی) و نماهای فرعی (شمالی، شرقی و غربی) بکشانند.

استفاده از رنگ برای خلق فضایی باانرژی و کاستن از سردی فضاهای نمایشگاه ماشین سبب شد که در بدو ورودی پیاده و سواره، لکه‌هایی نارنجی‌رنگ به استقبال مخاطبین آیند که تضاد این رنگ‌های نارنجی با سایر متریال‌ها، نوعی علامت سوال و کنجکاوی‌ در ذهن ایجاد می‌کند که در ادامه، با تعقیب آن‌ها می‌توان متوجه شد علاوه‌ بر اینکه بخشی از فضاهای اصلی پروژه به کمک یک متریال نارنجی‌رنگ طراحی و خلق شده‌اند، این متریال باعث پیوند میان ورودی نمای اصلی و فضاهای داخلی نمایشگاه با حیاط و نمای جنوبی نیز شده است.

با توجه به اینکه سازه و کلیه ستون‌های ساختمان فرسوده ۵۵ساله نیاز به تقویت و مقاوم‌سازی داشتند، ستون‌ها و اسکلت بی‌جان این مجموعه تقویت شدند و روحی دیگر در کالبد آن‌ها دمیده شد که به مثابه تولد دوباره بنا بود. همچنین از آنجایی‌ که در کاربری جدید نیاز به فضایی مسطح و بدون ستون برای به نمایش گذاشتن اتومبیل‌ها داشتیم، ستون‌های جامانده در فضا نیز به‌ناچار حذف شدند.

55-Year-Old Building

Barad Architecture Studio (Bahram Badinrad)

Location: Tehran, Iran
Date: 2022
Area: 680 sqm
Status: Completed
Client: Mr. Zeinali
Design Team: Termeh Kholdi, Parisa Hashemian, Farzaneh Hasani, Parna Tasbihi, Majid Ranjbar
Construction: Ali Feizi Rad
Lighting: Nooraneh Company, Motif Company
Photo: M.H. Hamzehlouei