شوروم رست شیراز 

گروه معماری اشعری و همکاران (امیرحسین اشعری)

موقعیت: شیراز، ایران
تاریخ: ۱۴۰۲
مساحت: ۴۰۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: حبیب قربانی، محمد قربانی
تیم طراحی: زهرا جعفری، افشین اشعری، سحر قرایی، مهسا پرهیزگار، محمد مهاجری، آناهیتا کاظم‌پور
مدل‌سازی: زهرا جعفری
هماهنگی پروژه: شیوا نظربلند، اسما سیرجانی اصل
اجرا: گروه رست
گرافیک: سارا ناظمی، شیوا رحمانی
عکس: نوید عطروش

پروژه طراحی داخلی نمایشگاه رُست که در سال ۱۴۰۲، از طریق برگزاری مسابقه‌ای محدود بین برخی از معماران شیراز مطرح شد، از نوع بازسازی و واقع در طبقه همکف یک آپارتمان، واقع در خیابان ساحلی دانش‌آموز شیراز است. کاربری پیشین آن مسکونی بوده و با تغییر کاربری به فضای تجاری، مشکلات زیرساختی از جمله تاسیسات، کم‌بودن ارتفاع سقف و تداخل دسترسی با ورودی بخش‌های مسکونی وجود داشت.

مسئله
اغلب نمایشگاه‌ها یا showroom، فضایی برای ارائه، فروش محصولات و ارتباط مستقیم با مشتریان تعریف می‌شوند. سوالی که پیش می‌آید: آیا شرکت‌های تولیدی بزرگ، در نمایشگاه‌های خود می‌توانند به فعالیتی فراتر از ارائه و فروشِ محصول بپردازند؟ با توجه به مشکلاتی که در برگزاری رویدادهای مختلف در فضاهای عمومی و نمایشگاه‌های دولتی در ایران وجود دارد، منجر به کاهش مشارکت متخصصان حرفه‌ای و علاقه‌مندان شده است و مدت‌هاست که رویدادهای موفق حرفه ای، فرهنگی و هنری در شهری همچون شیراز کمتر دیده می‌شود. در پی پاسخ به این دغدغه، این سوال طرح شد: آیا نمایشگاه‌‌های خصوصی متعلق به شرکت‌های بزرگ، می‌توانند بستر تعاملی برای حمایت و برگزاری چنین رویدادهایی باشند؟ بر اساس پرسش‌های مطرح شده، ایده‌های زیر در نظر گرفته شد.

انعطاف‌پذیری فضا (Space Flexibility)
با توجه به فعالیت و پتانسیل‌های شرکت رُست، نمایشگاه این مجموعه می‌تواند ضمن ارائه و فروش محصولات خود، بستری برای برگزاری رویدادهای هنری، فرهنگی و اجتماعی نیز باشد. با توجه به این هدف و محدودیت‌های مالی، زمانی و مساحت فضای این پروژه، بهترین رویکرد طراحی، انعطاف‌پذیری است. به همین منظور، ایده‌های زیر در نظر گرفته شد:

چندعملکردی‌بودن فضاها (Multi-Functional Space)
ـ طراحی فضای نمایش صندلی‌ و محصولات رُست با قابلیت نشیمن جمعی  
ـ طراحی سکو برای نمایش فرش و گلیم ها با قابلیت ارائه سخنرانی و اجرای موسیقی
ـ طراحی میز کانتر فروش با قابلیت میز پذیرایی برای مراسم‌های مختلف
ـ طراحی میز بار جهت ارائه کافی و نوشیدنی‌ به مشتریان و همچنین پذیرایی از مهمانان دعوت شده به رویداد
ـ طراحی فضایی شیشه ای برای ارائه محصولات هنری با قابلیت تشکیل جلسات گروهی

مرزهای منعطف (Flexible Boundaries)
اغلب نمایشگاه‌های مبلمان، در حال حاضر یا فضاهایی یکدست هستند که بین زون‌های سرویس مبلمان، مرزی وجود دارد و اغتشاش بصری و عدم تمرکز بین آن‌ها دیده می شود و یا بین زون‌های مختلف، مرزهای افراطی وجود دارد. ایده ما استفاده از صفحات پلی‌کربنات نیمه‌شفاف، به‌گونه‌ای است که ضمن ایجاد قابلیت چیدمان‌های مختلف برای محصولات، حریم نسبی بین محصولات متفاوت ایجاد کند. این صفحات به عنوان جداکننده‌های معلق، به دلیل وزن سبک و اتصالات آسان، به‌راحتی توسط افراد مختلف، جابه‌جا می‌شوند و به ایجاد فضایی یکدست برای برگزاری رویدادها کمک می‌کنند.

متریال نیمه‌شفاف (Semi-Transparent Material)
استفاده از صفحات پلی‌کربنات نیمه شفاف به عنوان جداکننده، باعث تولید سایه و تصاویر انتزاعی مبهم از اجسام پشتی می‌شود. ابهام در تصویر، به ایجاد حال و هوایی هنری کمک نموده، کنجکاوی مخاطبان را نیز افزایش می‌دهد و آن‌ها را به کشف و تجربه دیگر محصولات دعوت می‌کند. در طراحی نمایشگاه، امکان تعامل درون پروژه و بیرون اهمیت داشت. بنابراین، صفحات پلی‌کربنات نیمه‌شفاف می‌توانند در صورت نیاز، از پشت جداره‌های رو به خیابان برداشته شوند و ارتباط بین بیرون و درون فضا را ایجاد کنند و در مواقع دیگر، در بک‌گراند ویترین‌ها حضور داشته و نور طبیعی واردشده از جداره‌های شیشه‌ای رو به خیابان را کنترل ‌می‌کنند. همچنین حضور این صفحات در بک‌گراند ویترین‌ها باعث کاهش عمق دید و ایجاد تمرکز بیننده  شده و به بهتر دیده‌شدن محصولات ویترین، توسط مخاطبانی که با اتومبیل و با سرعت از خیابان دانش‌آموز عبور می‌کنند، کمک می‌کند.

هم‌خوانی با هویت بصری (Visual Identity)
در طراحی فرم و جزئیات، هویت بصری شرکت رُست مورد توجه بوده و از خط و خطوط موجود در نقش‌مایه‌های گرافیکی آن الهام گرفته شد. مواردی همچون طراحی میز کانتر، سقف، پوشش ستون‌ها و جداره‌ها، کمد و قفسه‌ها، روشویی، دسته درب‌ها ، لوازم روشنایی و … در این راستا طراحی شده‌اند.

در ستایش سادگی (In Praise of Simplicity)
در طراحی این نمایشگاه، سعی شده با حداقل مداخله‌های طراحی، به بیشترین نیازهای مجموعه پاسخ داده شود. به طور مثال، با به‌کار بردن صفحات پلی‌کربنات، به عنوان مصالحی در دسترس و ارزان قیمت، با حداقل تغییرات در فضای اجاره ای و کمترین استفاده از مواد ساختمانی و نیروی انسانی، به اقتصادی بودن پروژه کمک شده است. این موضوع، نگاهی به مسائل زیست محیطی نیز دارد. همچنین تلاش شده که میزان ساخت و ساز کاهش یابد. به‌همین دلیل، صرفا فضاهایی مانند انبار، آبدارخانه و سرویس بهداشتی از بقیه فضاها تفکیک شده‌اند و سایر فضاها طوری در نظر گرفته شده که بتواند همانند پلتفرم و بستری جهت برگزاری رویدادها عمل کند. به همین دلیل این پروژه تلاش می‌کند، ضمن توجه به محدودیت های مالی کارفرما، بستری تعاملی، فرهنگی و اجتماعی را برای مشتریان و علاقه‌مندان فراهم کرده و ممکن است در آینده، مخاطبان بیشتری را به این مجموعه جذب کند. مجموعه تصمیمات اتخاذ شده، شاید بتواند در راستای پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی پروژه، قدم بسیار کوچکی بر‌دارد.

در آخر، در خوانش جدید نمایشگاه‌های ارائه محصول، می‌توان به نقش اجتماعی آن‌ها توجه نمود و آن‌ها را بستری برای حمایت از رویدادهای اجتماعیِ شهر تعریف کرد. بدین ترتیب می‌توان، با جذب مردم به این قبیل فضاها، امکان تعامل و مشارکت مردم را افزایش داد.

Shiraz Rost Showroom

Ashari Architects (AmirHossein Ashari)

Location: Shiraz, Iran
Date: 2023
Area: 400 sqm
Status: Completed
Client: Habib Ghorbani, Mohammad Ghorbani
Design Team: Zahra Jafari, Afshin Ashari, Sahar Gharaie, Mahsa Parhizgar, Mohammad Mohajeri, Anahita Kazempour
Modeling: Zahra Jafari
Project Coordination: Shiva Nazarboland, Asma Sirjani Asl
Construction: Rost Group
Graphic: Sara Nazemi, Shiva Rahmani
Photo: Navid Atrvash

Overview: The interior design for the Rost Exhibition began in 2023. The project is located on the ground floor of an apartment in one of Shiraz’s streets in Iran. Initially designed as a residential unit, the conversion to a commercial space presented several infrastructural challenges, including utility issues, low ceiling height, and conflicts with the residential entrances.

Client Requirements: The client, Rost Furniture, initially requested a showroom for product presentation and sales, along with a space for direct customer interaction. After assessing the project’s needs, site characteristics, and the socio-cultural context of the surrounding area, the design challenge was redefined: “The Rost Exhibition should not only present and sell products but also serve as a platform for various cultural events in the city.”

This idea emerged from the observation that, in Iran, due to various restrictions, public interest in communal spaces has declined. Private spaces like this showroom can thus become venues for social events and interaction.

Design Concepts:
Space Flexibility: Given the project’s constraints—limited space, time, and budget—the design approach focused on space flexibility to accommodate the diverse needs of the Rost brand. The following criteria were considered:

Multi-functional Spaces
Several multi-functional areas were designed within the showroom:
Product display or collective seating area.
A platform for carpet display or as a stage for events, musical performances, etc.
A sales counter that can also serve as a reception desk for various events.
A bar designed for serving coffee and drinks to customers or guests at city events.
A glass room for showcasing Rost products or holding group meetings and art presentations.

Flexible Boundaries
Unlike traditional furniture showrooms, which either have no boundaries or excessive division, the design uses polycarbonate panels as suspended partitions. These lightweight, easily movable panels can create different layouts, establishing privacy between products while allowing the space to be completely opened up for events.

Semi-transparent Material
The semi-transparent polycarbonate panels create shadows and abstract images, intriguing visitors and encouraging exploration of other products. These panels also serve as backgrounds behind the products on display, reducing depth perception and drawing attention to the products for passersby. Additionally, they protect the interior from harsh sunlight and can be moved to connect the indoor and outdoor spaces when needed.

Alignment with Visual Identity
The design of the forms and details was inspired by Rost’s visual identity, with elements such as the counter, ceiling, column cladding, shelves, washbasin, door handles, and lighting fixtures reflecting the brand’s graphical motifs.

In Praise of Simplicity
The design intervention was minimal, focusing on separating spaces like storage, the kitchenette, and the restroom while maintaining a flexible, open floor plan. The use of accessible and affordable materials like polycarbonate panels minimized alterations to the rented space, reducing the need for construction materials, labor, and overall construction within the project. This approach aligns with the project’s economic and environmental considerations.

Conclusion
Designing exhibitions with a social approach attracts more people to these spaces and fosters public interactions and cultural events, contributing to the social sustainability of the urban environment.