سالن ورزشی نور مبین

دفتر تجربه بنیادین معماری (آرش نصیری، انسیه خمسه)

موقعیت: بسطام، سمنان، ایران
تاریخ: ۱۳۸۹
مساحت: ۱۴۰۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: موسسه خیریه نور مبین (آقای حسین فرزین‌نیا)
تیم پروژه: پیروز پارسازاده، معصومه مولایی، محمد عظیمی، امیر نصیری
طراحی سازه: پیمان خطیبی
طراحی تاسیسات الکتریکی و مکانیکی: سیداحمد رحمتی، بابک کولیوند
عکس: بهروز خمسه، آرش نصیری
ﺟﻮایﺰ: رﺗﺒﻪ اول ﮔﺮوه ﻋﻤﻮمی جایزه ﻣﻌﻤﺎر ۱۳۹۰، ﻣﺪال ﺑﺮﻧﺰ ﻃﺮاحی ﺳﺎﻟﻦ‌ﻫﺎی ورزشی جایزه ﻛﻤیته ﺟﻬﺎنی اﻟﻤﭙیک و ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑین‌اﻟﻤللی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‌ﻫﺎی ورزشی در ﺳﺎل ۲۰۱۳، فینالیست ﮔﺮوه ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‌ﻫﺎی ورزشی فستیوال ﺟﻬﺎنی ﻣﻌﻤﺎری ﺑﺎرﺳﻠﻮﻧﺎ ۲۰۱۱

سالن ورزشی نور مبین برای استفاده مجموعه آموزشی غیردولتی و مستقل نور مبین طراحی شده است؛ نور مبین یک موسسه خیریه است که موفق شده فضای آموزشی متفاوت و مطابق آخرین روش‌های روز دنیا را، بدون اخذ هزینه‌ای، در اختیار دانش‌آموزان قرار دهد. کارفرما از ما یک سالن ورزش چندمنظوره برای مدرسه می‌خواست که در عین متفاوت بودن با نمونه‌های رایج و متناسب بودن با روح مجموعه نور مبین، کم‌هزینه ( با بودجه‌ای حدود ۴۰۰ میلیون تومان) هم باشد.

زمین پروژه در محدوده خارج شهر بسطام، در استان سمنان، در محدوده‌ای ۲۸ هکتاری که قرار است به مجموعه آموزشی نور مبین، با ساختمان‌های آموزشی و سایر کاربری‌های مرتبط تبدیل شود، قرار گرفته است. قطعه اختصاص‌یافته به سالن ورزش این مجموعه، یک قطعه ۷۲۰۰ مترمربعی (۹۵ در ۷۵ متر) است. این زمین به صورتی انتخاب شده و بنا به صورتی در این قطعه جانمایی شده است که مزاحمتی از لحاظ دید، با توجه به خواص طراحی سالن، درآینده ایجاد نشود.

یکی از مشخصات طبیعی محل پروژه، حرکت زیبا و دائمی ابرها در آسمان، از سمت کوه‌های موسوم به کوه ابر به سوی دشت است. کانسپت پروژه از این هماهنگی با محیط به دست آمده است؛ موضوع ما این بود که چگونه می‌توان یک فرم طبیعی را از طبیعت گرفت، برنامه را به آن اضافه نمود و دوباره آن را ترسیم کرد و دوباره نام طبیعت بر آن گذاشت. در این سایت، چشم‌انداز ابرها، کوه‌ها و دشت طلایی همواره به چشم می‌خورد؛ ما فکر کردیم که ساختمان ما نیز می‌تواند به یک چشم‌انداز تبدیل شود.

سالن‌های ورزش به طور معمول بسته هستند و رابطه درون و بیرون در آنها، تنها با موضوع نورگیری مرتبط است، اما ما در اینجا سالن را طوری طراحی کردیم تا رابطه درون و بیرون در آن قطع نشود. بنابراین، سالن ورزشی تبدیل به چشم‌اندازی طبیعی می‌شود که از درون آن می‌توان باقی طبیعت را دید. به همین منظور و برای تبدیل این ایده به واقعیت، از شیشه دوجداره ایمن، به ضخامت ۱۷ میلیمتر، در جداره دور سالن استفاده کردیم و برای کم کردن بار شوک حرارتی ناشی از تغییرات دمایی محیط بیرون، جداره سومی هم در بیرون به آن، با فاصله پر شده با گاز اضافه شده است. بچه‌ها نیز این جداره شیشه ای را دوست دارند و از برخورد توپ و ضربه زدن به آن که یک اتفاق نادر در سالن های ورزشی است، لذت می‌برند. به این ترتیب، تابوی جداره سنگی ـ آجری و ماسونری پشت دروازه‌ها نیز شکسته شده و فضای عملکردی جدیدی پدید آمده است. همچنین، با جهت‌گیری مناسب سالن نسبت به شرایط جغرافیایی زمین، مشکلات ناشی از ورود نور مزاحم نیز حل شده است.

اندازه سالن ورزشی با توجه به اندازه زمین بسکتبال طراحی شده و امکان بازی‌های دیگر نیز در آن در نظر گرفته شده است. مساحت پروژه که شامل زمین بازی و امکانات جانبی آن و یک نیم‌طبقه برای تنیس روی میز و فوتبال دستی است، به حدود ۱۴۰۰ مترمربع رسیده است. برنامه کامل این سالن شامل یک زمین چندمنظوره، سکوی تماشاچیان، دوش و رختکن‌های بازیکنان (دانش‌آموزان مدرسه)، اتاق سرپرستی، انبار و تاسیسات، سرویس‌های بهداشتی، اتاق کمک‌های اولیه، سالن تنیس روی میز و فوتبال دستی و اتاق سرایداری است.

سازه پروژه به صورت یک قاب سوله‌ای تکرارشونده است که به طور معمول، سازه‌ای کم‌هزینه و معمول در این‌گونه ساختمان‌ها به شمار می‌رود، اما با تغییرات اندک و شکستی که در ستون‌های ردیف جانبی آن داده شده، بدون افزایش هزینه خاصی، تبدیل به سازه‌ای سبک و جذاب شده است. همچنین، با دقت در اجرا و رنگ‌آمیزی مناسب سازه اصلی و طراحی یکسان سازه‌های نگهدارنده پوشش خارجی، سازه فلزی، صورتی نمایان در ساختمان سالن به خود گرفته و علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه، بافت جالبی را نیزدر داخل پدید آورده است.

Noor-e-Mobin Sports Hall

FEA Studio (Arash Nasiri, Ensieh Khamseh)

Location: Bastam, Semnan, Iran
Date: 2010
Area: 1,400 sqm
Status: Completed
Client: Noor-e-Mobin Charity Organization (Hossein Farzinnia)
Project Team: Pirooz Parsazadeh, Masoumeh Molaee, Mohamad Azimi, Amir Nasiri
Structural Design: Peyman Khatibi
M&E Design: Babak Koolivand, Ahmad Rahmati
Photo: Behrooz Khamseh, Arash Nasiri
Awards: 1st Place of Memar Award 1390, Bronze Medal of IOC/IAKS Award 2013, Shortlisted of Barcelona World Architecture Festival (WAF) 2011

Noor-e-Mobin Sports Hall has been designed for the educational complex of Noor-e-Mobin institute that is a NGO (non-governmental organization) .This is a charity institute that has managed to provide the students with a different educational atmosphere based on the latest methods in the world, at no charge.

Project is located in the suburban areas of a town called Bastam (one of the ancient cities of Iran), about 28 Hectares that is supposed to be turned into the Noor-e-Mobin educational complex. The continuous movement of clouds from the “Cloud Mountain” into plain is one of the most beautiful phenomenon of the site could be seen most of times.

In this site, there is a panoramic view of the clouds, mountains and plains. The idea was to create a building that would be like a part of a natural thing, not only as a building construction and it will become to a landscape such as clouds itself. The matter of great importance was that how a natural form can be inspired from the nature, the program be added, drawn and be called “The Nature” again.

Also, we wanted the in-out connection incessantly. Therefore, this sports hall is a “panoramic view” itself, that the entire natural scenes can be observed from its inside. The children of Noor-e-Mobin like this project so much, because they are interested in this kind of glass structure and enjoy kicking and shooting the ball to the glassed-in-walls.