ساختمان مسکونی روزن اصفهان

دفتر معماری چارچوب (سیدحامد جعفری)

راه‌یافته به مرحله نیمه‌نهایی چهارمین دوره جایزه شایستگی معمار ایرانی (۱۴۰۰)

موقعیت: اصفهان، ایران
تاریخ: ۱۳۹۷
مساحت: ۶۲۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: دکتر سمسارزاده
همکار طراحی: آزاده گمینیان
سازه: محمد نیلی‌پور
تاسیسات مکانیکی: سالار فتحی
تاسیسات الکتریکی: مجید خیرمند
اجرا: غلامعلی شفیعی، سیدحامد جعفری
عکس: نگار صدیقی

معماری ایرانی در شهر اصفهان به صورت بارزی نمود پیدا کرده و بسیاری از آثار باارزش تاریخی و سنتی در این شهر ساخته شده‌اند. اما از طرفی، در کنار این بافت، بافت فرسوده شهری قرار دارد که سطح وسیعی از شهر را در برگرفته است، از جمله خیابان مصلی که با پیشینه‌ای غنی، در نزدیکی تخت‌فولاد و انتهای یکی از محورهای شمالی ـ جنوبی شهر اصفهان واقع شده و شامل آرامستان، مسجد، تکیه و کاروانسراهاست. اکثر ساختمان‌های مسکونی داخل این بافت در کوچه‌های باریک، با مساحت کم و با مصالح بومی، ولی نامرغوب و غیرفنی ساخته شده‌اند. ساختمان‌های نوساز نیز از لحاظ شهرسازی و معماری بی‌هویت و ناهمگون بوده و اکثر ساکنین آنها قشر کم‌درآمد و متوسط هستند. ساختمان سابق این پروژه نیز یکی از همین خانه‌ها بوده است.

از آنجا که کارفرما در نوجوانی، در خانه‌ای سنتی با تمامی ویژگی‌های آن، از قبیل محرمیت، حیاط، حوض و باغچه‌های باطراوت، زندگی کرده بود، در پی بازسازی خاطرات گذشته و در عین حال، ساختمانی شاخص و مدرن با هزینه ساخت متناسب و در حد معمول بود. از طرفی دیگر، او دو واحد از پروژه را برای سکونت خود، و از دید اقتصادی، دو واحد دیگر را برای فروش و عرضه می‌خواست که می‌بایست جذابیت‌های فنی و بصری خاص خود را برای فروش داشته باشند. لذا از چالش‌های طراحی و ایده‌پردازی، هم‌خوانی و هم‌راستایی این دو هدف، و شناسایی روش‌های برخورد با این موضوع بود.

پلان‌های پروژه مطابق ضوابط شهرداری منطقه، با حداکثر تصرف و سطح اشغال طراحی شد و در طراحی نما، با توجه به اقلیم اصفهان، ابتدا سطح نورگذر و پنجره‌ها مطابق با استانداردها و نیز با نرم‌افزار شبیه‌ساز اکوتکت مشخص شده و برای حفظ محرمیت، با اشکال مختلف بر روی پوسته قرار گرفتند. سایه‌بان نیز با هدف ممانعت از دریافت بیش از حد پرتو خورشید، طراحی و با نرم‌افزار اکوتکت راستی‌آزمایی شد و قابلیت متحرک‌سازی به صورت دستی و نیز خودکار مجهز به سنسور ردیاب خورشیدی، برای آن در نظر گرفته شد. همچنین اجزای آن به نحوی پیش‌بینی شد که برای حفظ محرمیت و عدم دید مستقیم مورد استفاده قرار گیرد و برای ایجاد حسی خاطره‌ساز و سنتی، از آجرچینی پرو خالی برای بازی با سایه و ایجاد سطحی نیمه‌شفاف استفاده شد. همچنین برای جلوگیری از یکنواختی در فرم نما و متمایزشدن از ساختمان‌های مجاور، و نیز ایجاد فلاورباکس‌ها در بازشوها، بیرون‌زدگی‌هایی به صورت پویا و در عین حال ساده، مدرن و قابل درک شکل گرفت.

با توجه به بافت پروژه و همجواری با بناهای تاریخی، مصالح بومی مثل آجر، سنگ و چوب انتخاب شده و در نهایت، با توجه به کمبود سرانه سبزینگی در بافت و برای حفظ‌شدن درختچه‌ای با قدمت نزدیک به ۴۰ سال، با انتقال پوشش گیاهی به جلوی بازشوها و تراس‌ها، و استفاده از بام به عنوان حیاطی سبز با حوضچه و آب‌نما، پروژه در مرحله نهایی طراحی قرار گرفت.

در طراحی داخلی پروژه، با پیش‌بینی تاقچه‌ها و کوردرها در سالن نشیمن و اتاق والدین، تحرک‌ها و اتفاقات نمای خارجی در نمای داخل تداوم یافت و حسی سنتی با یک فضای مدرن همگون‌سازی شد.

Rouzan Residential Building

Charchoob Architecture Office (Sayed Hamed Jafari)

Semi-Finalist of Iranian Architect Merit Award 2021

Location: Isfahan, Iran
Date: 2018
Area: 620 sqm
Status: Completed
Client: Dr. Semsarzadeh
Design Associate: Azadeh Gaminian
Structure: Mohammad Nilipour
Mechanical Consultant: Salar Fathi
Electrical Consultant: Majid Kheirmand
Construction: Gholamali Shafiei, Sayed Hamed Jafari
Photo: Negar Sedighi