آپارتمان مسکونی در مسیر باد
گروه معماری اشعری و همکاران (امیرحسین اشعری)
موقعیت: شیراز، ایران
تاریخ: ۱۴۰۱
مساحت: ۷۸۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: محمود مشفقیان
تیم طراحی: علی عطاران، زهرا جعفری، افشین اشعری، الناز امینی خانیمنی، امیر ایرانی‌دوست حقیقی، زهرا رحیمی، احسان شبانی، سارا زحمتکش‌‌فرد شیرازی، مهسا پاکشیر، آیدا رفیعی
مدل‌سازی سه‌بعدی: زهرا جعفری، امیر ایرانی‌دوست حقیقی
هماهنگی پروژه: شیوا نظربلند، اسما سیرجانی اصل
تاسیسات الکتریکی: شرکت یاشا الکترونیک
اجرا: گروه معماری اشعری و همکاران
تیم اجرا: معین نکویی، سعید جمالی، محسن شمس‌آبادیان، احسان شبانی، علیرضا دهقانی، ماندانا زاهدی
گرافیک: زهرا جعفری، سارا ناظمی
عکس: پرهام تقی‌اف، نوید عطروش
پروژه در یکی از کوچه‌‌های خیابان فرهنگ‌شهر شیراز، در مجاورت خانه‌های تک‌واحدی که اکثرا یک‌طبقه هستند، واقع شده است. با توجه به سه‌طبقه‌بودن بنا، با ایجاد شکست در فرم و تورفتگی آن در تراز خط آسمان همسایگان، پیوستگی و همخوانی پروژه با بافت خانه‌های اطراف را تامین کردیم، به‌گونه‌ای که حجم طبقات اول و دوم با گسترش از طرفین نسبت به طبقه همکف، خود را به‌صورت حجمی مستقل نشان می‌دهند و طبقه همکف نیز به شکل صفحه‌ای ممتد، اتصال بین همسایه‌ها را برقرار می‌کند. همچنین فرم بنا در محل اتصال معبر اصلی و فرعی، به‌صورت کرو درآمده است تا پیوستگی حرکت حجم و صفحه حفظ شود.
ساختمان از سه جبهه آزاد است و از سمت جنوب با حیاط، از غرب با کوچه عریض اصلی، و از سمت شمال با کوچه بن‌بست فرعی ارتباط دارد. جبهه جنوبی به دلیل داشتن حریم خصوصی و عدم مشرفیت، برون‌گرا طراحی شده است و منظر طبیعی کوه دراک را به درون می‌کشاند. در این سمت، بیشترین ارتباط را بین فضای داخلی با فضای بیرون (حیاط) برقرار کردیم، هم برای استفاده از نور مطلوب، و هم برای دید مناسب به فضای سبز حیاط.
کوچه‌ای که پروژه در آن واقع است، به دلیل تفاوت فشار ناشی از موقعیتش مابین کوه دراک و باغ‌های قصرالدشت، همانند دالان باد عمل می‌کند و با به رقص درآوردن درختان، وجود باد را ملموس‌تر می‌سازد. از این‌رو، با الگوبرداری از حرکت برگ‌های درختان، پوسته‌ای رقصان در جبهه غربی بنا در نظر گرفتیم تا ضمن نرم‌کردن مرز بیرون و درون پروژه، هم نور تند غرب و هم دید از فضای معبر اصلی را متعادل کند، و هم از شلوغی بصری این جداره بکاهد. این پوسته را با صفحات کوچک و سبکی طراحی کردیم که با وزش باد، در کنار شاخ و برگ درختان به رقص و حرکت درمی‌آیند. حرکت این صفحات با ایجاد پوسته‌ای پویا و زنده، نما را متحرک و بازی نور و سایه در درون فضا ایجاد می‌کند. همچنین این پوسته با ایفای نقش به عنوان یک پس‌زمینه سفید برای درختان کهن‌سال محله، آنها را شاخص‌تر می‌کند.
تراس‌های واحدها پشت پوسته غربی بنا قرار دارند که این امکان را به ساکنان می‌دهد تا بدون دیده‌شدن از معبر اصلی، از این فضاهای نیمه‌باز استفاده کنند. همچنین حدفاصل بین پوسته و نما به فضایی دنج و امن برای کنجکاوی و بازیگوشی بچه‌های ساکنان تبدیل شده است. پوسته غربی تا پشت ساختمان (نمای شمالی) امتداد پیدا می‌کند، ولی در سمت شمال، به‌واسطه وجود حریم خصوصی و عدم مشرفیت در کوچه بن‌بست، بازشوهایی در آن نمایان می‌شود.
سقف طبقه آخر پروژه را به مثابه جبهه‌ای افقی در نظر گرفتیم تا با ایجاد بازشوهایی در آن، آسمان را به فضای داخل دعوت کنیم که این خود باعث ارتفاع بیشتر برخی از فضاها شده است. همچنین با در نظر گرفتن فضای سبز، فضای آشپزی، فضای نشستن و فضای بازی بچه‌ها در پشت‌بام، آن را از حالت منفعل درآوردیم تا به فضایی زنده و پویا تبدیل شود.
Downwind Residential Apartment
Ashari Architects (AmirHossein Ashari)
Location: Shiraz, Iran
Date: 2022
Area: 780 sqm
Status: Completed
Client: Mahmood Moshfeghian
Design Team: Ali Attaran, Zahra Jafari, Afshin Ashari, Elnaz Amini Khanimani, Amir Iranidoost Haghighi, Zahra Rahimi, Ehsan Shabani, Sara Zahmatkesh Fard Shirazi, Mahsa Pakshir, Aida Rafiee
3D Modeling: Zahra Jafari, Amir Iranidoost Haghighi
Project Coordination: Shiva Nazarboland, Asma Sirjani Asl
Electrical Engineering: Yasha Electronic Company
Construction: Ashari Architects
Construction Team: Moein Nikouei, Saeed Jamali, Mohsen Shamsabadian, Ehsan Shabani, Alireza Dehghani, Mandana Zahedi
Graphic: Zahra Jafari, Sara Nazemi
Photo: Parham Taghioff, Navid Atrvash
The project stands as a graceful integration of form and function within its urban context, harmonizing with the surrounding landscape while offering a distinctive living experience. Situated amidst predominantly single-story structures, the challenge of creating a three-story building was met with a sensitive approach to form. The building’s design responds to its context by employing subtle undulations and depressions, aligning its silhouette with the existing skyline. This deliberate gesture ensures continuity with neighboring structures, while also infusing the development with a sense of individuality. Rounded corners at intersecting streets, preserve visual cohesion, blending volume seamlessly with surface.
The relationship between indoor and outdoor spaces is carefully curated, with a focus on maximizing natural light and fostering a connection to the environment. Embracing its southern exposure, the building opens generously towards the backyard, inviting sunlight and framing views of the Zagros Mountains. Privacy is maintained through strategic design elements, such as a shell surface on the western facade, which not only shields against harsh sunlight, but also serves as a canvas for showcasing the beauty of ancient trees. Behind this shell, residents can enjoy private terraces, offering a retreat from the bustling main street.
Inspired by the natural dance of leaves in the wind, the building’s exterior shell emerges as a striking testament to both aesthetics and functionality. Utilizing a grid of light and small square surfaces, the shell mimics the fluid motion of foliage, creating a dynamic visual effect that changes with the play of light and shadow. This architectural feature not only adds visual interest, but also serves a practical purpose, providing shelter from prevailing winds while engaging the senses of passersby, especially children who are encouraged to explore the interstitial spaces between shell and facade.
The rooftop serves as an extension of living space, featuring various amenities designed to engage residents and enhance their experience. From kitchen gardens to play areas, the roof transcends its traditional role, becoming a dynamic hub for social interaction and relaxation. Horizontal openings punctuate the roof, inviting glimpses of the sky and infusing interior spaces with natural light and ventilation.
In essence, the project is more than just a place to live; it is a testament to thoughtful design and harmonious integration with its surroundings. From its sculpted form to its dynamic facade, every aspect of the development speaks to a deep understanding of context, community, and the inherent beauty of nature.