مرکز نوآوری سنندج
دفتر طرح و معماری شیوه (مهدی قزل ایاغ، مصطفی مومنی‌راد، محمدرضا رحیم‌زاده)
موقعیت: سنندج، کردستان، ایران
تاریخ: ۱۴۰۰
مساحت: ۱،۴۴۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: موسسه دانش‌بنیان برکت
تیم طراحی: سیدامیر حسینی، محمدرضا آیت‌اللهی
تاسیسات مکانیکی: امیرعباس حسینی
تاسیسات الکتریکی: محمد رمضانی
اجرا: دفتر طرح و معماری شیوه
مدیریت اجرا: محمدرضا رحیم‌زاده
همکار اجرا: علی جمشیدی
گرافیک: مصطفی مومنی‌راد، رضا فرزانه
عکس: محمدحسن اتفاق
مرکز نوآوری سنندج، نخستین فضای کار اشتراکی در استان کردستان، با سرمایه‌گذاری موسسه دانش‌بنیان برکت، در محل یک سوله قدیمی بازار میوه و تره‌بار شهر سنندج طراحی و احداث شد. هدف اصلی پروژه، بازسازی این سوله با سقف و پلانی کشیده، شکسته و فاقد نظم سازه‌ای یا معماری، و تبدیل آن به فضایی استاندارد برای کار فردی و گروهی مردم محلی بود.
با توجه به اقلیم منطقه و نوع کاربری، بدنه ساختمان صلب و فاقد نورگیر طراحی شده بود. با بررسی دید، منظر و همسایگی‌های پروژه، تصمیم گرفته شد با ایجاد برش‌هایی در فرم بنا، فضای سبز پارک مجاور به درون ساختمان دعوت شده و نور طبیعی به نقاط مختلف داخلی نفوذ یابد. از رهگذر تقطیع هندسه نامنظم اولیه و بازتعریف آن به هندسه‌هایی منظم و متناسب، شش فضای سبز در اطراف بنا شکل گرفتند.
ورودی ساختمان در محور مرکزی پلان طراحی شد تا ضمن ایجاد دسترسی به پارک، امکان برگزاری رویدادهای اجتماعی آینده نیز فراهم شود. سازماندهی فضایی بنا به گونه‌ای صورت گرفت که فضاهای جنوبی برای کاربران روزمره، و فضاهای شمالی برای فعالیت‌های اشتراکی، میهمانان و رویدادها اختصاص یابد.
تنوع عملکردی این مرکز، یکی از چالش‌های طراحی بود؛ فضایی چندمنظوره شامل محل‌های کار اختصاصی و عمومی، استراحت، جلسات گروهی، فضاهای سکوت و تمرکز، ملاقات‌های کوتاه، اتاق بازی، غذاخوری و آمفی‌تئاتر. برای پاسخ‌گویی به این عملکردها و افزایش ظرفیت، گسترش فضا در ارتفاع ضروری شد، اما محدودیت ارتفاع سقف مانع بود. در نتیجه، در امتداد راستای طولی سوله، طراحی عمودی در میانه بنا صورت گرفت.
با ایجاد مکعب‌های کاری و اتصال آن‌ها از طریق مسیرهای معلق و پل‌ها، حرکت درون بنا از فضاهای پویا به فضاهای مکث و سکون تبدیل شد. به این ترتیب، پلان و مقطع پروژه به گونه‌ای تقسیم شد که تجربه‌های حسی متنوع در عین حفظ انسجام فضایی حاصل گردد.
طراحی فضایی که مبتنی بر نوآوری و خلاقیت باشد، نیازمند کیفیتی فراتر از دفاتر اداری رایج است، فضایی منعطف که از خشکی و رسمیت سنتی دور باشد و قابلیت تطبیق با عملکردهای جدید را در طول زمان داشته باشد.
در تحقیق پیرامون معماری منطقه کرد‌نشین کشور، سه عنصر کلیدی در طراحی شناسایی شد:
استفاده از مصالح بومی نظیر سنگ خشکه‌چین؛ بازی رنگ‌ها با الهام از هنر و فرهنگ محلی؛بهره‌گیری از موتیف‌ها و نگاره‌های برگرفته از آداب و سنن. استفاده از این عناصر، ضمن وفاداری به معماری بومی، موجب تقویت حس پویایی، صمیمیت و آشنایی با فضا شد. در نهایت، نگاره‌ها و موتیف‌ها سبب شدند اجزای پراکنده پروژه به عنوان بخشی از یک کل یکپارچه درک شوند.
Sanandaj Innovation Center
Shiveh Architecture Studio (Mahdi Ghezel Ayagh, Mostafa Momenirad, MohammadReza Rahimzadeh)
Location: Sanandaj, Kordestan, Iran
Date: 2021
Area: 1,440 sqm
Status: Completed
Client: Barkat Ventures
Design Team: Seyed Amir Hosseini, Mohammadreza Ayatollahi
Mechanical Engineering: Amir Abbas Hosseini
Electrical Engineering: Mohammad Ramezani
Construction: Shiveh Architecture Studio
Construction Management: MohammadReza Rahimzadeh
Construction Team: Ali Jamshidi
Graphic: Mostafa Momenirad, Reza Farzaneh
Photo: Mohammad Hassan Ettefagh
Sanandaj Innovation Center is the first coworking space in Kurdistan Province, established with an investment from the PARADICE HUB Foundation.
The center was designed and built in an old fruit and vegetable warehouse in the city of Sanandaj. The project aimed to reconstruct an old warehouse with a complex roof and plan, lacking any structural or architectural order, into a space that could provide a high-standard co-working space for the local community.
The building’s envelope was solid due to cold climate and its old function, with low natural light sources.
By cutting a few points of the building’s envelope, the green space was dragged into the interior, so various parts of the building were illuminated.
Transforming the existing geometry into more regular and proportionate forms, six green spaces were created along the building’s envelope.
Two entrances of the building where positioned centrally to provide access to the park and main street for future connections and social events. Southern spaces were planned for daily users and Northern spaces for shared functions, guests, and events.
Various functions of innovation centers responding to different needs of individuals is one of the issues in designing these spaces. Such as private and general workspaces, relaxation areas, quick meetings, sound booths, long time meetings, game rooms, dining areas, and amphitheaters were all considered.
To incorporate more spaces, we needed to occupy space at height. Due to the limitation of the ceiling height, we designed the middle of the structure in line with the overall direction of the warehouse.
Creating working cubes and connecting them through a path and crossing bridge to reach different parts of the building was developed. So the plan and section divided into different spatial experiences and perceptions. Maintaining integrity while offering various qualities.
Designing innovative office spaces requires a quality beyond conventional office spaces. A space that doesn’t have formality and rigidity, where each part can adapt functionally over time with flexibility. Through research on our region’s architecture, we have identified 3 key elements in design: local materials (such as dry-stone walls), using various colors, and patterns.
By incorporating these elements, we aim to not only express loyalty to local architecture but also enhance the dynamic sense of intimacy and familiarity with the space. Using familiar and local motifs, all components appear as part of a unified whole.