دهکده خانوادگی خلیلی
سهراب رفعت
موقعیت: نوشهر، ایران (کیلومتر ١٠ جاده رویان به نوشهر)
تاریخ: ۱۳۸۷
مساحت: ۲۱۰۰ مترمربع
وضعیت: ساختهشده
کارفرما: علیاصغر احمدی خلیلی
مدیر پروژه: سهراب رفعت
همکار طراحی: نسرين فقيه
همکاران طراحی داخلی: محمدرضا موحدی، سالومه گلبابایی
اجرا: حسین گودرزی
سرپرست کارگاه: حامد مصلحی
عکس: علی دقیق
جوایز: رتبه سوم گروه مسكونی جایزه معمار ۱۳۸۸
دهکده خانوادگی خلیلی، مجموعهای است مسکونی واقع در ساحل شرقی دریای کاسپین که از پنج ساختمان مرتبط به هم، شامل یک فضای عمومی و چهار فضای خصوصی تشکیل شده است. ایده اولیه، ساخت چهار ویلای مجزا برای اعضای یک خانواده و یک فضای عمومی در کنار ساحل، برای گردهمایی آنها در کنار هم بوده است. بدینترتیب، این بناها در قالب یک مجموعه به هم پیوسته طراحی شدند که در عین پیوستهبودن و یکپارچگی، هرکدام از آنها با توجه به ساکنان، از روابط فضایی و عملکردی خاص خود پیروی میکنند و دارای پارکینگ و ورودی اختصاصی هستند. متریالها و رنگهای دیوارها و فرمها نیز در عین داشتن هارمونی از جزء به کل و از کل به جزء، وحدت را در کل مجموعه تداعی میکنند و همینطور سعی بر آن شده است که مسیر ارتباطی با متریال جداگانهای (سنگ ورقهای تراشخورده) نشان داده شود تا بر ترکیب حجمهای مجموعه تاکید شود.
از نکات مهم و اولیه طراحی، میتوان به سه مورد اشاره کرد:
اول اینکه مجموعه دهکده طوری باید طراحی شود که علاوه بر داشتن کلیتی واحد و ترکیبی یگانه، تکتک ویلاها بر اساس خواسته و نیازهای کاربر آن طراحی شده باشد که این خود باعث به وجود آمدن فضاهایی بر اساس روحیات و عملکردهای متفاوت میشود.
دوم اینکه یکی از مهمترین خواستههای کارفرما، حفظ پوشش گیاهی سایت، از جمله درختان کهنسال بوده است که این به خودی خود در جهتگیری بازشوها، تراسها، فضاهای پر و خالی دیوارها، و مسیرهای پیاده و سواره تاثیرگذار بوده است.
نکته سوم در رابطه با توپوگرافی سایت و دو اختلاف سطح اساسی آن است که اولویت در نگهداری این توپوگرافی بوده است، از اینرو، با یک استراتژی طراحی، مسیری برای ورود خودرو مطرح شد که در آن، خودرو با رفتن به سطح تراز پایینتر و عبور از زیر ویلاها و دسترسی به ویلاهای اطراف، پس از گذراندن یک رینگ، به درب اصلی دهکده میرسد و مسیر در هیچ نقطهای به بنبست ختم نمیشود. طریقه همنشینی ویلاها در سطح تراز پایین با ویلاهای تراز بالا، خود مستلزم داشتن نوعی ترکیب و کمپوزیسیون برای این مسئله بوده است.
نکته دیگری که بنا به خواست کارفرما، در طراحی مجموعه به آن توجه شده است، در رابطه با تفکیک زمین در دو تراز بالا و پایین است، بدینصورت که اگر زمانی سایت به دو قطعه زمین تقسیم شود و سه ویلا در تراز بالایی زمین و دو ویلا در زمین تراز پایینتر قرار گیرد، این کار هیچ لطمهای به کارکرد مستقل آنها نزند.
در این دهکده سعی بر آن شده است تا از محرمیت در معماری و فضاهای ایرانی، در لکهگذاری ویلاها نسبت به سایت استفاده شود، بدینصورت که با کنار هم قرار دادن ویلاها و هندسه حاصل از این ترکیب، سایت به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم میشود که این امر باعث میشود همه تراسها و فضاهای نیمهباز ویلاها در محرمیت اندرونی و به دور از دید پرسنل و افراد متفرقه قرار گیرند.
مهمترین نکتههای قابل توجه در طراحی این مجموعه، ارتباط ساختمانها از طریق راهروهایی بالاتر از سطح زمین، نشاندن تمامی ساختمانها در زمینی مستطیلشکل با عرض کم و با رعایت مسائلی همچون چرخش مطلوب هوا در تمامی فضاها (سیرکولاسیون مناسب)، بهرهگیری از دید دریا از هر گوشه مجموعه، تفکیک باغ به دو فضای اندرونی و بیرونی، حس وحدت بین کل پنج بنا، استفاده از توپوگرافی طبیعی زمین، و در نهایت، حفظ گونههای گیاهی خاص موجود در کل مجموعه است.
در طراحی ویلاها نیز دیوارهای داخلی و خارجی در امتداد شمال و جنوب فضا، برای دیدن همزمان دریا و جنگل و کوران طبیعی هوا، شفاف در نظر گرفته شدهاند. در مورد استخر کنار نشیمن نیز باید گفته شود که ضمن داشتن عملکرد خود، برای روشنی و انعکاس نور و مناظر بیرونی به داخل نشیمن است.
Khalili Family Garden
Sohrab Rafat
Location: Nowshahr, Iran
Date: 2008
Area: 2,100 sqm
Status: Completed
Client: Ali Asghar Ahmadi Khalili
Project Manager: Sohrab Rafat
Design Associate: Nasrin Faghih
Interior Design Team: Mohammadreza Movahedi, Saloumeh Golbabaei
Construction: Hossein Goodarzi
Supervision: Hamed Moslehi
Graphic: Nasim Abdoli, Somayyeh Saeidi
Photo: Ali Daghigh
Awards: 3rd Place of Memar Award 1388 in Residential Buildings Category
“Khalili Family Garden” is a residential complex located on the coast of the Caspian Sea, in the north of Iran where many Iranians build their secondary residences for holidays and such. It is created to meet the desires and needs of the Khalilli family. The garden consists of five structures including one public and four private areas that are connected to each other through creatively designed corridors that are elevated above zero ground.
The architect had to design the complex inside a rectangular area that sits between the sea and a main road in a way, so that all structures would benefit from an acceptable air circulation and satisfying view to the sea while preserving existing green including trees and special plants.
Iranian architecture has a special way to differentiate between private and public living areas. This complex tends to recognize the local cultural values, in this respect. It also tries to maintain the feel of a village in a private fashion.