آپارتمان پرده‌بافت
پژمان طیبی، شیوا نجفی
موقعیت: رشت، ایران
تاریخ: ۱۴۰۲
مساحت: ۱،۱۵۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: حمیدرضا جعفری
تیم طراحی: محمدعلی طیبی، میلاد صفرنژاد، حانیه صداقتی
سازه: شرکت بهساز خاک ایرانیان
تاسیسات مکانیکی: شهرام روستا، روح‌الله حسن‌پور
تاسیسات الکتریکی و نورپردازی: آرمان امیدی
هوشمندسازی: شرکت آلفا
اجرا: محمدعلی طیبی
تیم اجرا: پژمان طیبی، حانیه صداقتی، میلاد صفرنژاد، شایان فروضی، محمد و مهدی راستگو، سعید و سهیل یحیی‌زاده، استاد صفر، سعید تقدیری، فرشید مرادی
عکس: پژمان طیبی، نارون زمردی
پروژه پرده‌بافت، یک آپارتمان معمولی بود، در زمینی به عرض نه متر، با یک برنامه فیزیکی استاندارد، یعنی هر طبقه، یک واحد. همانند اکثر آپارتمان‌ها، این بنا یک نما رو به کوچه داشت و یک نما رو به حیاط، و پنجره‌های واحدها دید و اشراف به ساختمان‌های روبرو داشتند. پرسش ما این بود که چگونه می‌توان این دید نامطلوب را کاهش داد و اشراف ساختمان‌های همسایه به فضای داخلی را کنترل کرد؟
شاید می‌شد حل مشکل را به ساکنان ساختمان سپرد تا پنجره‌هایشان را با پرده‌ای بپوشانند، به‌ویژه که وقتی در شهر پرسه می‌زنیم، در بسیاری از آپارتمان‌ها، پرده‌ها همیشه بسته‌اند. دغدغه ذهنی ما این بود که آیا می‌توان این پرده را به بیرون منتقل کرد یا پوسته‌ای برای کنترل دید در نمای پروژه در نظر گرفت؟ تاکنون پاسخ‌های بسیاری به این مسئله داده شده است، از لوورهای چوبی و آلومینیومی گرفته تا پوسته‌های پارامتریک؛ اما یک مشکل مشترک در همه این راهکارها وجود دارد: پوسته‌های دوم شدت نور طبیعی را کاهش می‌دهند. بر این اساس، با توجه به محدودیت جداره ساختمان و ضرورت نورگیری کافی، راه‌حل پیشنهادی ما، استفاده از متریال نیمه‌شفاف بود، مشابه همان پرده‌های توری پارچه‌ای، اما به شکل پوسته‌ای از جنس طلق نیمه‌شفاف. حال این پرسش مطرح بود که بر اساس چه الگویی می‌توان چنین پرده‌ای را طراحی کرد؟
پروژه در گیلان قرار داشت، منطقه‌ای که هنر حصیربافی از دیرباز در آن رواج دارد. از این‌رو، نگاهی به این هنر دیرینه انداختیم و از ساختار آن بهره بردیم: طلق‌ها را به شیوه‌ای حصیری بافتیم، همان‌طور که حصیرها را می‌بافند. این بافت حصیری را هم در مقیاس کوچک، یعنی با بافتن طلق‌های نیمه‌شفاف، و هم در مقیاسی بزرگ، در پروژه پیاده کردیم، به‌گونه‌ای که فضاهای پر و خالی نیز بر اساس الگوهای حصیری کنار هم قرار گرفتند. میان پوسته نمای ساختمان و پنجره‌ها هم مجموعه‌ای از گلدان‌ها را اضافه کردیم که با ترکیب آنها و طلق‌های بافته‌شده به شکل حصیری، منظره‌ای از گیاهان برای ساکنان ایجاد شد. همچنین برای اینکه دید وسیع‌تری برای آنها فراهم شود، میان حصیرها، فضایی برای بالکن در نظر گرفتیم. در نهایت، ساختار فرم سایر بخش‌های ساختمان را نیز بر اساس این ایده و در هماهنگی با آن طراحی کردیم.
با توجه به عدم توجیه اقتصادی برای احداث زیرزمین و نیاز به تامین پنج پارکینگ برای پروژه، در طبقه همکف، ساختار پله‌ها را از U شکل به خطی تغییر دادیم تا بتوانیم یک لابی مناسب در این طبقه داشته باشیم. همچنین با توجه به تراکم شهر رشت و کمبود سرانه فضای باز، تصمیم گرفتیم به‌‌جای استفاده از سقف شیب‌دار، یک باغ‌بام طراحی کنیم.
Weaved Acrylics Apartment
Pejman Tayebi, Shiva Najafi
Location: Rasht, Iran
Date: 2023
Area: 1,150 sqm
Status: Completed
Client: Hamidreza Jafari
Design Team: Mohammad Ali Tayebi, Milad Safarnezhad, Hanieh Sedaghati
Structure: Behsaz Khak Iranian Company
Mechanical Engineering: Shahram Roosta, Roohollah Hasanpour
Electrical Engineering & Lighting: Arman Omidi
Building Management System (BMS): Alpha Company
Construction: Mohammad Ali Tayebi
Construction Team: Pejman Tayebi, Hanieh Sedaghati, Milad Safarnezhad, Shayan Forouzi, Mohammad Rastgoo, Mehdi Rastgoo, Saeed Yahyazadeh, Soheil Yahyazadeh, Mr. Safar, Saeed Taghdiri, Farshid Moradi
Photo: Pejman Tayebi, Narvan Zomorodi
The Project was a standard apartment building on a nine-meter-wide plot, featuring a conventional spatial program with one unit per floor. Like most apartment buildings, it had a façade facing the alley and another overlooking the courtyard, with windows that provided direct views of and from the neighboring buildings. The question we posed was: how can we reduce these undesirable views and control the overlooking from adjacent buildings into the interior spaces?
One solution could have been to leave the problem to the residents, allowing them to cover their windows with curtains—something we often observe in many apartments as we stroll through the city, where curtains are perpetually drawn. However, our concern was whether we could move this curtain outward or design a façade element to control the views. Numerous solutions have already addressed this issue, from wooden and aluminum louvers to parametric façades. Yet, a common drawback of all these approaches is that secondary skins reduce the amount of natural light. Considering the façade’s constraints and the need for sufficient daylight, we proposed using semi-transparent materials akin to sheer fabric curtains but implemented as a semi-transparent plastic façade. This raised the question: based on what pattern could such a curtain be designed?
The project was located in Gilan, a region historically known for its craft of wicker weaving. Inspired by this age-old tradition, we drew upon its structural techniques: weaving plastic panels in a manner reminiscent of wickerwork. We applied this woven pattern both on a small scale—by weaving semi-transparent plastic panels—and on a larger scale throughout the project, arranging solid and void spaces based on these wicker patterns. Between the building’s façade and its windows, we added a series of planters. The combination of these planters and the woven plastic façade created a green visual landscape for the residents. Furthermore, to provide broader views for them, we incorporated spaces for balconies within the woven panels. Ultimately, we designed the structural form of other parts of the building in alignment with this concept, ensuring overall harmony.
Due to the lack of economic justification for constructing a basement and the need to accommodate five parking spaces, we reconfigured the stair layout on the ground floor from a U-shape to a linear form, allowing for the inclusion of an adequate lobby on this level. Additionally, given the dense urban fabric of Rasht and the limited availability of open green spaces, we chose to design a green roof instead of a sloped roof.