دکان نان و قهوه دستاس
استودیو معماری شماره چهار (محمدیوسف صالحی، محمدصادق افشارطاهری)
موقعیت: تهران، ایران
تاریخ: ۱۴۰۳
مساحت: ۲۰۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: آقای شبرنگ، آقای محمودی
همکار طراحی: محیا عمویی
سرپرستی پروژه: حمید عبدی
ویژوال آرت: محمد امینیان
گرافیک: محیا عمویی، بهاره مقدسی
عکس: پیمان امیرغیاثوند
در این پروژه، هدف ما فراتر از ایجاد یک فضای کاربردی و عملکردی برای کافه نان بود؛ بلکه ایجاد یک تجربه فضایی منحصربه‌فرد که از غنای فرهنگی و تاریخی الهام می‌گیرد. ایده طراحی بر اساس آسیاب‌های دستی قدیمی ایرانی، معروف به «دستاس»، و مدل‌های طاقی تنورهای سنتی، به عنوان محوری‌ترین عناصر طراحی، انتخاب شده‌اند. نام این پروژه به معنای آس دستی است که از یک سنگ گرد متحرک و یک سنگ ثابت تشکیل شده است. سنگ متحرک معمولا دایره‌ای و گرد است و در وسط سوراخی دارد و همچنین بر کناره آن دسته‌ای از چوب وصل شده است و آن را با دست می‌گردانند و برای آسیاب‌کردن گندم از آن استفاده می‌شود.
در طراحی این کافه نان، تلاش شده است تا تجربه‌ای بی‌نظیر و به یادماندنی برای مشتریان فراهم شود. ترکیب هنر سنتی و طراحی مدرن، فضایی خلق کرده است که از نظر بصری جذاب و از نظر عملکردی بهینه است. هر بخش پروژه با دقت و توجه به نیاز و جزئیات طراحی شده تا مشتریان بتوانند عملکرد همه قسمت‌های این کافه نان و قهوه را مشاهده و از تجربه‌ای لذت بخش برخوردار شوند. با الهام از فرهنگ و تاریخ غنی نان در ایران و تلفیق آن با نیازهای امروزی، این پروژه نمایانگر همزیستی بین سنت و مدرنیته است که در آن همه جزئیات معمارانه و به دقت طراحی شده تا تجربه‌ای فراتر از انتظارات معمول را برای مشتریان فراهم آورد.
در طراحی بخش‌های مختلف کافه نان، به دلیل کمبود فضا و قسمت های متنوع مورد نیاز، باید چاره ای برای تفکیک فضاها لحاظ می‌شد. از طرفی، علاقه ما به تسلط و دید مشتریان بر قسمت‌های داخلی کافه نان که شامل اتاق تنورها، محل شیرینی‌پزی و نانوایی بود که یکی از جداره‌های اصلی فضا را تعریف کرد که با طراحی این جداره به صورت شفاف این امکان را فراهم کردیم که فضا به دو قسمت فروشگاه و کافه و همین‌طور پخت نان تقسیم کنیم.
در بخش فروش و کافه با استفاده از رنگ مناسب فضایی دلنشین و دعوت‌کننده ایجاد شد که بازدیدکنندگان را به خود جذب می‌کند. با بهره‌گیری متریال‌های طبیعی همچون چوب و سنگ، همراه با ورود نور طبیعی و نورپردازی گرم و ملایم، فضایی صمیمی و متعالی را پدید آورده است. در قسمت فروش نانوایی با الهام از مدل‌های طاقی تنورهای سنتی طراحی شده است. قفسه‌های نان به شکل قوس‌دار و با استفاده از مصالح مقاوم و بهداشتی ساخته شده‌اند تا هم زیبایی بصری و هم کارایی بهینه را ارائه دهند. این قفسه‌ها به عنوان عنصر برجسته‌ای در فروش نانوایی عمل می‌کنند، خطوط منحنی و نرم آنها نمادی از زیبایی و استحکام معماری ایرانی به خصوص تنورهای قدیمی است.
بخش کارگاه تولید که شامل قسمت پخت و تنورها و قسمت شیرینی‌پزی است. قسمت پخت و تنورها به عنوان قلب تپنده کافه نان طراحی شده است. تنورها با بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن و بهینه‌سازی شده‌اند. در این بخش حرارت را به صورت یکنواخت توزیع می‌شود و با ایزوله‌کردن این فضا حرارت ایجادشده مانع کارایی بخش‌های دیگر نمی‌شود. استفاده از مصالح مقاوم در برابر حرارت و طراحی مناسب برای تهویه، از جمله ویژگی‌های کلیدی این بخش محسوب می‌شوند.
در طراحی قسمت شیرینی‌پزی، از مواد پایدار همچون استیل استفاده شده است. این مواد نه تنها به زیبایی و دوام فضا کمک می‌کنند، بلکه حس تمیزی را نیز تقویت می‌کنند. نورپردازی در این بخش به گونه‌ای تنظیم شده است که فضای کار برای شیرینی‌پزان بهینه باشد. استفاده از نور طبیعی و ترکیب آن با نورهای مصنوعی گرم، باعث شده است که فضا روشن و دلنشین باشد. همچنین، نورپردازی مناسب بر روی میزهای کار با روکش مس، جذابیت بصری بیشتری به آنها بخشیده و مشتریان را به خود جلب می‌کند. فضای کار در این بخش به گونه‌ای طراحی شده که همه چیز در دسترس و به صورت منظم قرار داشته باشد. استفاده از قفسه‌ها و کابینت‌های مناسب کمک می‌کند که مواد اولیه و ابزارهای کار به راحتی در دسترس باشند و فرآیند تهیه شیرینی‌ها به صورت روان و بدون وقفه انجام شود. در این بخش، با ایجاد جداره‌های بلند شیشه‌ای مشرف بر فضای پخت و شیرینی‌پزی به گونه‌ای است که مشتریان می‌توانند فرآیند تهیه شیرینی‌ها را مشاهده کنند. این ویژگی، علاوه بر ایجاد جذابیت برای مشتریان، اعتماد و اطمینان آنها به کیفیت محصولات را نیز افزایش می‌دهد.
Dastaas Cafe & Bakery
4 Architecture Studio (Mohammad Yousef Salehi, Mohammad Sadegh Afshar Taheri)
Location: Tehran, Iran
Date: 2024
Area: 200 sqm
Status: Completed
Client: Mr. Shabrang, Mr. Mahmoudi
Design Team: Mahya Amoui
Project Supervision: Hamid Abdi
Visual Art: Mohammad Aminian
Graphic: Mahya Amoui, Bahareh Maghadasi
Photo: Peyman Amirghiasvand
The name of this project refers to the traditional Iranian hand mill, known as “dastās,” which consists of a movable round stone and a fixed stone. The movable stone is typically circular, with a hole in the center, and is equipped with a wooden handle on the side, allowing it to be manually operated for grinding wheat.
In this project, our objective extended beyond merely creating a functional and operational space for a bakery cafe. Instead, we aimed to craft a unique spatial experience, drawing inspiration from rich cultural and historical elements. The design concept was based on traditional Iranian hand mills and the arched forms of traditional ovens, which served as the central design elements.
In designing this bakery cafe, we endeavored to provide customers with a memorable and exceptional experience. The combination of traditional craftsmanship and modern design has resulted in a space that is both visually appealing and functionally optimized. Every aspect of the project has been meticulously designed, paying close attention to needs and details, ensuring that customers can observe all operational aspects of the bakery cafe and enjoy a delightful experience.
Inspired by the rich culture and history of bread in Iran and blending it with contemporary needs, this project represents the coexistence of tradition and modernity. Every architectural detail has been carefully crafted to provide an experience that surpasses ordinary expectations.
Due to space limitations and the diverse functional requirements, the design had to address the challenge of spatial segregation. At the same time, our desire for customers to have visual access to the internal areas of the bakery cafe, including the oven room, pastry section, and bakery, led us to design a transparent partition. This allowed us to divide the space into a store and cafe while maintaining visibility into the bread-making process.
Store and Cafe Area: In this area, a pleasant and inviting atmosphere was created using appropriate colors that attract visitors. The use of natural materials such as wood and stone, combined with natural light and warm, gentle lighting, has produced a cozy and uplifting environment. The bakery section is designed with inspiration from traditional oven arches. The bread shelves are arched and made from durable and hygienic materials, offering both visual beauty and optimal functionality. These shelves act as a prominent feature in the bakery, with their curved lines symbolizing the beauty and strength of Iranian architecture, particularly the old ovens.
Production Workshop Area: Oven and Baking Section: This section is designed as the beating heart of the bakery cafe. The ovens, optimized with modern technology, ensure uniform heat distribution and the isolated design prevents heat from affecting the efficiency of other areas. The use of heat-resistant materials and appropriate ventilation design are key features of this section.
Pastry Section: The pastry section is designed with sustainable materials such as steel, which not only contribute to the space’s durability and aesthetics but also enhance the sense of cleanliness. Lighting in this section is adjusted to optimize the workspace for pastry chefs. The combination of natural light with warm artificial lighting ensures a bright and pleasant environment. Additionally, the focused lighting on copper-topped worktables enhances their visual appeal and draws customers’ attention. The workspace in this section is designed for accessibility and organization. Suitable shelves and cabinets ensure that ingredients and tools are readily available, allowing for smooth and uninterrupted pastry production.
This section features tall glass partitions overlooking the baking and pastry-making areas, allowing customers to observe the preparation process. This feature not only adds to the attraction for customers but also increases their trust and confidence in the quality of the products.