نیلوفر ٢٢
استودیو صاحب (امیررضا صاحب)
رتبه دوم چهارمین دوره جایزه شایستگی معمار ایرانی (۱۴۰۰)
موقعیت: تهران، ایران
تاریخ: ۱۳۹۶
مساحت: ۲۱۷۰ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: صباغ و شرکا
معمار همکار: مریم شاکر
عکس: علی دقیق، محمدحسن اتفاق
نیلوفر ۲۲، آپارتمانی ۱۰ واحدی است با تیپولوژی مرسوم میان‌بافت (Infill). در تهران، با گونه‌ای از ساختمان‌ها مواجهیم که حاصل غلبه نظام‌های سازه‌ای و اقتصادی بر فرم معماری‌اند. نظم رسوب‌کرده نماهای دوبعدی این نوع تیپولوژی، درکنار مسیر متداول ساخت‌وساز، به دنبال جواب‌های آماده و مرسوم است که نتیجه آن، عدم اجازه تامل بیش‌تر و جست‌و‌جوی شرایط آزمون‌نشده است. این پروژه در برابر این جریان متداول شتاب‌یافته، تلاش می‌کند تا در حد امکان، تسلط نظام سازه بر فرم معماری را برهم زند و گشودگی‌ها را از حفره‌هایی در حدفاصل دو ستون، به المان‌های معنابخش فرم معماری تبدیل کند.
در شرایط متداول، با یک صفحه تخت و گرافیکی روی باکس اصلی و یا همان توده ساختمان مواجهیم، اما در این پروژه، ایده و راهکار اصلی برای خارج‌شدن از این شرایط، شکستن و تقسیم‌کردن توده ساختمان به مجموعه‌ای از باکس‌های مجرد در درون خود، و بازتعریف توده توسط آنهاست.
در این پروژه، حرکت از تک‌باکس ساختمان به مجموعه‌ای از باکس‌های با وجوه متقابل حذف‌شده است که با چرخش ۹۰ درجه‌ای نسبت به هم، حول محور عمودی، می‌توان آنها را در دو دسته بازشناسی کرد: باکس‌هایی میان‌خالی در نما که نقش گشودگی و تامین نور را دارند و باکس‌هایی صلب که وظیفه آنها تامین فضای نیمه‌باز و تعریف حریم فضای بالکن است. قرارگیری قسمتی از بالکن‌ها در پشت دیواره باکس‌های صلب، فضای امن‌تری را با توجه به قرارگیری آنها در مجاورت خیابان، فراهم کرده است. بازتعریف توده ساختمان از کنار هم قرارگیری این دو دسته از باکس‌ها با اندازه‌های مختلف و درزهایی در میان، شکافی از جنس فضا به وجود آورده است و با خارج‌کردن گرید متعارف سازه‌ای از وضعیت خنثی و برهم‌زدن نظامات افقی و عمودی متعارف در نما، ادراک بصری ترازهای افقی معمول را نیز به تعویق می‌اندازد.
نیلوفر ۲۲، تلاشی است هرچند کوچک در مواجهه با نظم رسوب‌کرده تیپولوژی میان‌بافت، با بعد بخشیدن به تصویر گرافیکی آن، و سعی دارد که با تخطی حداقلی، امکان ناخوانایی مطلوب در خوانش اولیه مقیاس و ترازهای پروژه را ایجاد کند.
Niloofar 22
Studio Saheb (Amir Reza Saheb)
2nd Place of Iranian Architect Merit Award 2021
Location: Tehran, Iran
Date: 2017
Area: 2,170 sqm
Status: Completed
Client: Sabbagh & Partners
Associate Architect: Maryam Shaker
Photo: Ali Daghigh, Mohammad Hassan Ettefagh
Niloofar 22 is a 10-units infill apartment. In Tehran, we encounter a type of building resulted by domination of market economic behaviors and structural system over architectural form. The two dimensional order of infill typology along with the common constructed route, seeks easy and ready-made answers and thus, hindering more sophisticated and untested architectural forms. This project is an effort to counter this condition in Tehran.
The main concept to change this condition in this project, was to divide the building mass to separate individual boxes and then redefine the building mass, by setting these boxes alongside each other, in a new order.
The boxes have two missing opposite faces. By a 90-degree rotation along vertical axis, two distinct group of boxes are created. First group are the boxes with missing faces toward facade, that provide light and ventilation. Second group are the ones with solid surface toward facade, that can shape semi-open spaces for balconies. Redefinition of building mass through irregular placement of boxes on each other, disturbs the conventional horizontal and vertical systems in the facade and postpones the visual perception of common levels in the building.
So, Niloofar 22 is a minor effort to counteract the solid order of infill typology, and tries to find and experiment new possibilities and new ideas in this confined typology.