آلیو ویلا
امین رفیعی، فروغ حسن‌پور
راه‌یافته به مرحله نیمه‌نهایی پنجمین دوره جایزه شایستگی معمار ایرانی (۱۴۰۱)
موقعیت: ماکلوان، فومن، گیلان، ایران
تاریخ: ۱۳۹۷
مساحت: ۱۴۸ مترمربع
وضعیت: ساخته‌شده
کارفرما: آرمان رفیعی
عکس: مجید صفری سخاوت
زمین پروژه در باغ‌شهر ماکلوان، از توابع شهرستان فومن، واقع شده که دارای چشم‌اندازی بکر است و ما توانستیم با ایجاد بازشوهای وسیع و چیدمان مناسب فضاها، حداکثر بهره‌گیری را از این مناظر داشته باشیم. همچنین این بازشوها پاسخ مناسبی هستند به مسئله ایجاد تهویه و کوران که از ملزومات طراحی در این منطقه است.
با توجه به محدودیت‌های ابعادی زمین (۱۰ در ۵۰ متر)، سعی بر این شد که با حفظ محرمیت نسبت به پلاک مجاور سمت شرق، حداکثر ارتباط با فضای بیرونی برقرار شود. همچنین با توجه به اینکه دید و منظر اصلی پروژه در سمت جنوب و غرب است، به منظور حفظ دید و منظر، مجبور به فاصله‌گرفتن به میزان ۲ متر از ضلع غربی زمین شدیم که این کار باعث کاهش عرض قابل طراحی زمین به ۸ متر شد و چالشی ویژه در طراحی ایجاد کرد.
این پروژه با هدف ایجاد فضایی برای گذران اوقات فراغت طراحی شده و برون‌گرایی که از شاخصه‌های معماری گیلان است، در تمامی فضاهای بنا جاری شده است. وید (گشایش فضایی) پروژه نیز علاوه بر ایجاد تهویه مناسب، و در عین حفظ محرمیت بخش‌های خصوصی و عمومی، کمک شایانی به پررنگ کردن این برون‌گرایی در طرح کرده است.
بارزترین شاخصه معماری این ویلا، دست‌یابی به طرحی منطقه‌گرا، فارغ از بازگشت‌های نامعقول به گذشته و تکرار بی‌دلیل آن در دنیای امروز است. در این بنا سعی شده است علاوه بر ایجاد ساختاری دل‌نشین بر اساس نیازهای امروز، نیم‌نگاهی نیز به هویت معماری منطقه و تداعی حال و هوای معماری بومی آن داشته باشیم، از جمله:
۱. مصالح پروژه به نوعی یادآور فضای خانه‌های گیلان است. به عنوان مثال، تیرهای بتنی سقف آخر به صورت مورب اجرا شده، و تیرهای چوبی و لمبه‌ها به صورت نمایان بر روی این تیرهای مورب قرار گرفته است تا سقف به صورت یکپارچه چوبی نمایان شود.
۲. ورودی به گونه‌ای طراحی شده است که برای دسترسی به درب ورودی ویلا، باید از روی پلی عبور کرد که بر روی حوضچه‌ای به ابعاد ۴ در ۸ متر قرار گرفته است. این حوضچه و پل علاوه بر ایجاد کیفیت فضایی مطلوب، ذهن را ناخودآگاه به زیست‌بوم منطقه سوق می‌دهند.
۳. ایوان اصلی ویلا در طبقه اول دارای تیرهای چوبی است که بر روی آن شیشه یکپارچه قرار گرفته است تا ایوان در روزهای بارانی هم قابل استفاده باشد و این به معنی برانگیختن حداکثر احساس فضایی است.
۴. با بهره‌گیری از وید، کوران بسیار مطلوبی در تمامی فضاها (اتاق‌های خواب، پذیرایی و …) جریان یافته که این مسئله یکی از عوامل اقلیمی شاخص در منطقه است.
۵. ابعاد پلان و ارتفاع (تناسبات) بنا به گونه‌ای طراحی شده است که آفتاب زمستان تقریبا تا انتهای پلان نفوذ می‌کند و این نفوذ در تابستان به حداقل می‌رسد.
Alliv Villa
Amin Rafiee, Foroogh Hasanpour
Semi-Finalist of Iranian Architect Merit Award 2022
Location: Maklavan, Fuman, Gilan, Iran
Date: 2019
Area: 148 sqm
Status: Completed
Client: Arman Rafiee
Photo: Majid Safari Sekhavat
The project is located in Maklavan city of Fuman County, which has a pristine landscape. We could make the most of these landscapes by creating large openings and proper layout of the spaces. These openings also contribute to provide ventilation and draught, which is essential for the design in this area.
Due to the dimensional limitations of the land (50 x 10 meters), an attempt was made to establish maximum connection with the outside area while maintaining maximum privacy to the adjoining property on the east side. Regarding the fact that the main view is on the south and west sides, and due to the need to maintain the view, we had to keep a distance of two meters from the west side of the land. Moreover, the designable width was reduced to 8 meters, which created a challenge in designing.
The project is designed to create a space for leisure. Extrovert architecture, which is one of the architectural features of Gilan province, has been implemented in all spaces of the building. The void, in addition to providing proper ventilation in the spaces while maintaining the privacy of the private and public areas, has been a great help in highlighting this extrovert architecture in the design.
The most notable feature of this building is the achievement of a regionalist design, free from irrational returns to the past and its unreasonable repetition in today’s world. In addition to creating a pleasant structure in accordance with today’s needs, we have tried to have a glimpse into the architectural identity and the indigenous architecture of the region. For example:
1. Materials and architectural elements are reminiscent of the space of Gilan’s houses. For example, the concrete beams of the last roof are placed diagonally, and the wooden beams are visibly placed on those diagonal beams, and the roof is uniformly wooden.
2. The entrance is designed in such a way that in order to access the entrance door of the building, one has to cross a bridge, which is located on a pool of 4 x 8 meters. The pool and bridge, in addition to creating a desirable atmosphere, subconsciously brings the region ecology to the mind.
3. The main balcony of the building on the first floor, has wooden beams with glass on top, making the balcony usable even on rainy days. This means arousing maximum spatial sensation.
4. The building use highly desirable void of draught in all spaces (bedrooms, living rooms, etc.), which is one of the leading climatic factors in the region.
5. The dimensions and height of the plan (proportions) are designed in such a way that the winter sun penetrates almost to the end of the plan, and this penetration is minimized in summer.